با
حنا رفیعی
قطعی یا اتصال برق یکی از مهمان‌های ناخوانده‌ی خانه‌های ماست. که البته رقص نوری بی‌تناسب بر در و دیوار منزل می‌نشاند!
امروزه بسیاری از لوازم زندگی ما با برق کار می کنند. برق ساختمان شامل یک شبکه گسترده و پیچیده‌ای است که از کنتور برق شروع شده و تا کلید و پریزها ادامه می‌یابد. هر گونه ایراد در شبکه برق‌رسانی ساختمان سبب می‌شود که دیگر نتوانید از لوازم برقی‌تان استفاده کنید. تصور کنید بدون یخچال، فریزر، اتو، تلویزیون، لامپ، هود و …. زندگی چقدر سخت می‌شد. شبکه برق نیز مثل سایر وسایل مصرفی پس از مدتی دچار فرسودگی و نقص می‌شوند در این صورت مشکلات زیادی گریبانگیر ساکنین را می‌گیرد. اتصالی برق یکی از این موارد است. ما در ادامه مطلب به نشانه‌های اتصالی و دلایل آن می‌پردازیم.
اشخاصی بنا به شرایط در صورت داشتن اطلاعات کافی یا خودشان به رفع عیب می پردازند و یا در صورت نیاز از تکنسینهای برقی کمک می‌گیرند.
ما در شرکت برق ساختمان ویپان کلیه خدمات برقی از سیم‌کشی ساختمان تا نصب کلیدو پریز و رفع اتصالی را انجام می‌دهیم. شما با مشاهده هر گونه ایراد در سیم‌کشی برق ساختمان‌تان می‌توانید با شماره 02191013700 تماس گرفته و یا درخواستتان را در سایت ما ثبت کنید.
اتصالی برق و مدار الکتریکی چیست؟
مدارهای الکتریکی برای کنترل میزان برق مصرفی طراحی شده‌اند. زمانی که بیشتر از محدوده مدار برق مصرف می‌کنید اتصالی رخ می‌دهد. مدارها از سیم، فیوز و دستگاه‌ها (مانند لامپها، لوازم و تمام دستگاههای که به پریز متصل‌اند) تشکیل شده‌اند. هر وسیله برقی (در زمان روشن بودن) میزان مصرفش را به بار کلی مدار می‌افزاید. افزایش مصرف برق و عبور از آستانه بار مجاز باعث پریدن فیوز و خاموش شدن مدار می‌شود.
اگر در مدار فیوز نباشد، بار الکتریکی بیش از حد سیم‌ها را داغ کرده و عایق سیم‌ها ذوب شده و منجر به آتش‌سوزی می‌شود. مدارهای مختلف بار الکتریکی متفاوت داشته و در نتیجه برخی مدارها بار بیشتری را تحمل می‌کنند. سیستم‌های برقی خانگی برای مصارف برق توسط لوازم کفایت می‌کنند اما هیچ چیز نمی‌تواند از وصل کردن لوازم اضافی به پریز پیشگیری کند. با این حال هر چقدر درباره آستانه مدار خانه‌تان بیشتر اطلاعات داشته باشید می‌توانید از بروز اتصالی در آن پیشگیری کنید.
جعبه نقسیم
نشانه‌های اتصالی مدار
اتصالی کردن مدار دو نشانه ی اصلی دارد که پریدن فیوز و قطع برق است. نشانه‌های جزئی دیگر عبارت‌اند از:
- کم سو شدن چراغ، مخصوصا زمانی که لوازم برقی یا چراغ‌های دیگر را نیز روشن می‌کنید.
- قطع و وصل شدن برق
- سوختن کلید و پریز
- بوی سوختگی از پریز و کلید
- کم شدن نیروی دستگاههای برقی و الکتریکی
صدای وزوز، بوی سوختگی و گرم شدن دستگاه‌ها می‌تواند نشان دهنده مشکلات مربوط به سیم‌ها، مانند قطع اتصال یا کاهش بار باشد. اگر پس از اقدام برای پیشگیری از اتصال مدار این مشکلات ادامه یافتند بایستی با یک تکنسین برق تماس بگیرید.
- کم سو شدن لامپ: لامپها میزان نور همیشگی را ساطع نمی‌کنند و به اصطلاح کم سو شده‌اند.
- بوی سوختگی از پریز و کلید: اگر بوی سوختگی غیر عادی در منزل احساس کردید به دنبال منشا آن بگردید مطمئن شوید این بو از کلید و پریزهای منزل است یا نه
- قطع و وصل شدن برق: به طور غیر عادی و مکرر در یک روز به دفعات زیادی برق قطع شود.
- کم شدن توان وسیله‌های برقی: دقت کنید اگر لوازم برقی آشپزخانه با صدا و انرژی کمتری کار می‌کنند احتمال سوختگی وجود دارد، به عملکرد کولر و لباسشویی توجه کنید.
دلایل اتصالی و قطعی برق ساختمان:
در ادامه به‌مرور برخی از مشکلاتی که در سیم‌کشی ساختمان می‌تواند به وجود آید و موجب قطعی یا اتصالی برق شود، می‌پردازیم:
-
جرقه الکتریکی(اتصالی برق):
این مشکل می‌تواند به دلیل وجود خرابی در سیم‌کشی داخلی خانه و یا به دلیل برخورد رعدوبرق به سیم‌کشی بیرونی ساختمان رخ دهد، که سبب معیوب شدن دستگاههای برقی و آسیب خطوط برق شود. انفجارهایی که در اثر این مشکل روی می‌دهد زیر یک‌صدم ثانیه اتفاق میافتد. آسیبهای تجهیزات برقی که منجر به جرقه الکتریکی می‌شود عمر مفید دستگاههای برقی را کاهش می‌دهد.
-
قطع شدن برق کنتور:
در بعضی از موارد آسیب دیدن کابل برق ورودی کنتور ساختمان باعث قطعی برق کنتور می‌شود. جریان کشیدن زیاد یکی از عوامل اتصالی فاز و نول در داخل کنتور است که برطرف کردن آن مربوط به شرکت برق است. موارد دیگر در زمینه کنتور برق خراب شدن فیوز کنتور ، قطع شدن سیم ترمینال نول و فاز در داخل کنتور و یا آسیب دیدن خود کنتور.
بهترین راه اطمینان از وصل بودن برق کنتور استفاده از لامپ تست در خروجی کنتور برق می‌باشد. در مواقع برف و باران یا طوفان‌های شدید احتمال قطع شدن برق کنتور هم می‌باشد.
نکته دیگر اینکه بسیاری از این موارد مربوط به اتصالی در سیم‌های آزاد در فضاهایی مثل حیاط و پشت‌بام رخ می‌دهد.
-
شوک الکتریکی:
زمانی که از برق به‌درستی استفاده نکنید، ممکن است شوک الکتریکی را تجربه کنید. وجود این مشکلات الکتریکی در خانه‌های قدیمی بیشتر است زیرا که مدت‌زمان زیادی از نصب سیم‌کشی ساختمان گذشته است. معمولا شوک الکتریکی زمان روشن یا خاموش کردن وسیله برقی اتفاق میافتد. این مسئله می‌تواند به وسایل برقی یا به سیم‌کشی ساختمان مربوط باشد.
-
بار الکتریکی مازاد:
گاهی اوقات میزان توان مصرفی لامپها بالاتر از میزان وات قابل‌تحمل اتصالات مربوط به لامپ می‌باشد که این امر به دلیل عدم رعایت نکات نصب، اتفاق میافتد و ریسک بالایی هم دارد. گرمای زیاد می‌تواند سوکت و عایق سیم‌های مربوط به لامپ را ذوب کرده و موجب جرقه در سیم شده و این جرقه به سیم‌های دیگر در ساختمان منتقل‌شده و سبب آتش‌سوزی شود. حتی بعد از برداشتن لامپ نیز، سوکت و سیم‌ها در معرض آسیب می‌باشند. اگر برق ساختمان مرتباً خاموش می‌شود به این دلیل است که بار الکتریکی مازاد وارد مدار می‌شود.
-
خروجی کم‌ظرفیت:
امروزه در اکثر خانه‌ها جهت دریافت شدت برق بیشتر، از کابل‌ها و سیم‌های برق پرقدرت استفاده می‌شود. بنابراین بهتر است از محافظ‌هایی استفاده کنید که ضخامت کابل آن‌ها بیشتر از ۱۴ نباشد. در کل برای انتخاب پریزها و خروجی‌های مناسب بهتر است که با یک متخصص تعمیرات برق ساختمان، مشورت کنید.
-
برقکاری غیر استاندارد و لوازم بی کیفیت
مواردی اتفاق میافتد که شاید به آن فکر هم نکرده باشید. به عنوان مثال ضعیف انتخاب شدن کابل ورودی که تحمل وسایل برقی و روشنایی‌تان را نداشته و اکنون هم بدلیل جریان بالا بلا استفاده شده است.
مورد دیگر اتصال نامناسب سیم‌ها هنگام سربندی، استفاده از سیم‌های بی‌کیفیت (در ظاهر ۲/۵ در باطن ۰/۵)، عبور بیش از حد سیم از داخل لوله‌ها، استفاده از فیوز بی‌کیفیت و ... اشاره نمود که شما را مجبور خواهد کرد دوباره به سراغ برقکارتان بروید.
-
عدم وجود ((RCCB قطع کننده جریان باقی‌مانده در مدار :
RCCB، به‌عنوان کلید قطع نشتی زمین شناخته می‌شود. زمانی که جریان در مدار باقی‌مانده باشد، از RCCB برای جدا کردن بار از منبع اصلی استفاده می‌شود. با استفاده از RCCB می‌توان ایمنی در برابر تماس مستقیم یا غیرمستقیم، آتش‌سوزی براثر برق‌گرفتگی و خوردگی کابل‌ها را تضمین کرد.برای آشنایی بیشتر پیشنهاد میکنیم مقاله همه چیز در ارتباط با برق تک فاز را بخوانید.
-
سیم‌کشی آلومینیومی:
استفاده از سیم‌های آلومینیومی به‌جای سیم‌های مسی ، گرچه ارزان‌تر است اما خطر آن هم بیشتر است. به این دلیل که اگر آلومینیوم با مس در تماس باشد، خوردگی در آن‌ها روی می‌دهد که باعث شل شدن اتصالات و درنتیجه آتش‌سوزی می‌شود.
-
سیم‌های فرسوده شده:
اگر سیم‌های برق فرسوده شده باشند حتی اگر به سوئیچ‌های جدید هم وصل شوند، دچار پیچ‌خوردگی شده و شل می‌شوند. خطر تنها زمانی است که این سیم‌ها شل باشند، در غیر این صورت سوئیچ را از کار متوقف می‌کنند. درصورتی‌که پیچ‌خوردگی سیم‌ها را برطرف کرده‌اید بررسی کنید که آزادشده باشند و سپس آن‌ها را در ترمینال‌های اتصال قرار دهید.
-
اتصال وسیله برقی پر مصرف:
یکی از مواردی که بسیار دیده می‌شود استفاده از وسایل پر مصرف مثل سشوار، بخاری برقی و ... در پریز نامناسب است. به این شکل که با عدم تحمل سیم‌ها برای انتقال جریان کم کم سیم‌ها دچار آسیب می‌شود، گاهی در محل اتصال سیم‌ها به هم و گاهی هم در بین مسیر در خود سیم‌ها، در بعضی مواقع منجر به آتش‌سوزی شده است.
حتما به این مورد دقت داشته باشید که خطر وسیله برقی پر مصرف بسیار جدی است و می‌تواند آسیب جبران‌ناپذیر به دنبال داشته باشد.
در زمان اتصالی مدارهای برق چه نکاتی را باید رعایت کرد؟
بسیاری از ساختمان‌های تجاری یا مسکونی در اثر اتصالی سیم‌کشی برق ساختمان دچار آتش سوزی شده‌اند. در صورت وجود مشکل باید در سریعترین زمان نسبت به رفع اتصالی برق اقدام کنید. حتی وجود یک جرقه کوچک در سیم‌کشی برق هم می‌تواند حادثه مالی و جانی به همراه داشته باشد. برای جلوگیری از بروز سانحه در تابلو برق ساختمان فیوز نصب شده است. در صورت وجود مشکل برای رفع اتصالی برق ساختمان، فیوز خود به خود برق را قطع می‌کند. اگر مدار قطع نشد لطفا اقدامی انجام نداده و هر چه سریع‌تر با یک متخصص برق یا همکاران ما در شرکت برق ساختمان ویپان با شماره 02191013700 تماس گرفته و یا درخواستتان را در سایت ما ثبت نمایید، تا تکنسینهای ما در سریعترین زمان ممکن به حضورتان برسند.
